House of Derivatives: ตอนที่ 1 บทส่งท้ายของความไม่รู้

ผมตั้งใจจะเขียนบทความในซีรีส์ 'House of Derivatives' เพื่อเล่าเรื่องของตราสารอนุพันธ์หรือ derivatives อย่างง่ายๆ ในรูปแบบที่เราไม่ค่อยพบเห็นกัน จากประสบการณ์ของผมคนที่รู้เรื่อง derivatives มากๆ ส่วนใหญ่มักพูดจาไม่ค่อยรู้เรื่อง บทความในซีรีส์นี้จึงน่าจะมา "ปิดช่องว่าง" ได้เป็นอย่างดีสำหรับคนที่สนใจ

ใน พ.ศ. นี้ ผมคิดว่าถ้าเราเดินเข้าไปหาโบรกเกอร์ (เวลาเราซื้อขายหุ้นหรืออนุพันธ์ก็ตาม เราต้องส่งคำสั่งผ่านบริษัทหลักทรัพย์หรือที่เรียกกันว่าโบรกเกอร์) เพื่อเปิดบัญชีหรือขอคำแนะนำเกี่ยวกับการซื้อขาย derivatives ลักษณะที่เราจะพบมีอยู่ 2 แบบใหญ่ๆ คือ

1. "อนุพันธ์เสี่ยงมากนะครับ ลูกค้าผมเคยเปิดพอร์ตเล่นจาก 10 ล้าน ตอนนี้ขาดทุนจนเหลือแค่ 2-3 ล้าน ผมว่าพี่เล่นเฉพาะหุ้นอย่างเดียวน่าจะดีกว่า" หรือ
2. "คุณพี่ก็เล่นเหมือนกับหุ้นน่ะค่ะ เพียงแต่ว่าเวลากำไรจะได้เร็วกว่ามาก หุ้นขึ้น 10% คุณพี่จะได้กำไรถึง 100% เชียวนะคะ"

สรุปว่ารายแรกไล่แขกส่วนรายหลังก็ให้ข้อมูลไม่ครบ ผมไม่ได้บอกว่าโบรกเกอร์ที่ "เก่ง" และ "ดี" ในเรื่องของ derivatives ไม่มีจริง แต่ผมสามารถยืนยันได้ว่าถ้ามาร์เก็ตติ้งหรือเจ้าหน้าที่การตลาด (คนที่ทำงานอยู่กับโบรกเกอร์ ที่เราโทรไปส่งคำสั่งซื้อขายนั่นแหละครับ) มีใบอนุญาตประเภท ข คือ สามารถขายอย่างเดียว มีโอกาสสูงที่เขาจะไม่ได้รู้เรื่อง derivatives อย่างลึกซึ้งเพียงพอ
ใบอนุญาตของ กลต. มี 2 แบบ ได้แก่

• ประเภท ก --- สามารถส่งคำสั่งซื้อขาย และเขียนบทวิเคราะห์ได้
• ประเภท ข --- สามารถส่งคำสั่งซื้อขายได้เท่านั้น

โดยปกติโบรกเกอร์จะติวพนักงานของตัวเองก่อนส่งไปสอบใบอนุญาตประเภท ข ซึ่ง(มักจะ)แค่เพียงพอที่จะทำให้ "สอบผ่าน" และสิ่งที่ลูกค้าซึ่งก็คือเราๆ ท่านๆ มักจะได้รับคือคำแนะนำในลักษณะเดียวกับการซื้อขายหุ้นเท่านั้น สิ่งที่ผมต้องการจะสื่อ คือ เราจะหวังพึ่งมาร์เก็ตติ้งเพียงอย่างเดียวไม่ได้ ดังนั้น หากต้องการมรรคผลจริงๆ ในการซื้อขาย derivatives เราควรยึดหลัก "ตนเป็นที่พึ่งแห่งตน" ดีที่สุดครับ
คราวหน้าของ House of Derivatives เราจะมาพูดถึงที่มาที่ไปของ futures กัน